google-site-verification: googled49e2f8b0159ac5e.html
  • Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/www.ozyonder.com

TÜRKİYE’DE ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNİN GELİŞİMİ-2

ÇASGEM tarafından hazırlanan ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNDEN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ–2 çalışmasını bölüm bölüm yayımlıyoruz.

ÖNSÖZ

Bu derleme özel güvenlik görevlilerinin sağlık ve güvenliğini etkileyen tehlike ve risklerin tanımlanması; bu tehlike ve risklerin ortadan kaldırılması veya güvenlik görevlilerinin bu tehlike ve risklerden korunması; bu amaçla uygulanacak önlemlerin kim tarafından, ne zaman, nasıl, kim ile birlikte yaşama geçirilip, sürdürüleceğinin tanımlanması yani işyeri sağlık ve güvenlik politikasının ve eylem planının hazırlanması ve uygulanmasına ışık tutacak bir yayın olarak hazırlanmıştır.

Derlemede Université Libre de Bruxelles’in Sağlık Sosyolojisi Merkezi tarafından yayınlanan “Preventing Occupational Hazards in the Private Security Sector” (Özel Güvenlik Sektöründe Mesleki Tehlikelerden Korunma) başlıklı eğitim el kitabı ve “Health and Safety in The Private Security Sector: Identifying The Risks” (Özel Güvenlik Sektöründe Sağlık ve Güvenlik: Risklerin Tanımlanması) başlıklı yayından ağırlıklı olarak yararlanılmıştır. 

TÜRKİYE’DE ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNİN GELİŞİMİ

Ülkemizde özel güvenlik alanına yönelik ilk düzenleme 22.07.1981 tarihli ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması hakkında Kanun’dur.

Özel güvenlik hizmeti gereksinimini karşılama amacı taşıyan bundan önceki girişimler, yasal dayanakları bulunmadığı için uygulanmasa da, bu yasa için yol gösterici olmuştur.

2495 sayılı yasa ile genel kolluk kuvvetlerinin sağladığı genel güvenlik hizmetlerinin yanı sıra hem kamu kurumlarının hem de özel kişilere ait tesislerin korunması için “özel güvenlik teşkilatı” kurulabilmesinin yasal çerçevesi oluşturulmuştur.

1. Madde’de (Değişik: 02.07.1992 – 3832/1 md.) belirtildiği gibi her türlü kamu kurum ve kuruluşunun veya özel tesisin değil, “Millî ekonomiye veya Devletin savaş gücüne önemli ölçüde katkısı bulunan, kısmen veya tamamen yıkılmaları, hasara uğratılmaları veya geçici bir zaman için dahi olsa çalışmadan alıkonulmaları, ülke güvenliği, ülke ekonomisi veya toplum hayatı bakımından olumsuz neticeler yaratacak, kamuya veya özel kişilere ait kurum ve kuruluşların güvenliklerinin sağlanması” amaçlanmıştır.

2495 sayılı Kanun’a göre özel güvenlik birimi ticari bir yapı değildir ve ancak kamuya ait kurum ve kuruluşlar kapsamında veya izin verilen özel teşebbüslerde kurulabilir. Kanun’a göre özel güvenlik birimi kurmakla yükümlü kuruluşlar bu sorumluluk ve yetkilerini ticari bir kuruluşa devredemez.

Güvenlik birimlerinin yetkileri, yetkili oldukları kurumları her tür tehlikeye karşı korumak, görev alanlarında işlenen suçlara müdahale etmek, gerekirse şüphelileri yakalamak ve gözaltına almak ve genel kolluk kuvvetlerinin duruma müdahale etmesinden sonra da onlara yardımcı olmaktır.

2495 sayılı Kanun yürürlükten kalkana kadar iki önemli değişiklik geçirmiştir. Bunlar 1992 yılında gerçekleşen ve özel güvenlik görevlilerinin görev alabilecekleri yerleri genişleten değişiklik ile 1995 yılında gerçekleşen ve önemli ticari turistik tesislerin özel güvenlik teşkilatı aracılığıyla korunmasına olanak sağlayan değişikliktir.

Bu iki değişiklik 20 yıldan uzun bir süre ülkemizde güvenlik hizmetlerinin gelişimini belirleyecek değişikliklere yol açmıştır.

Daha sonra uygulamada ortaya çıkan bazı aksaklıkları gidermek ve yeni bir yasal çerçeve oluşturmak için 2495 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmış ve 10.06.2004 tarihinde 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun çıkarılmıştır. 

5188 sayılı Kanunun amacı, kamu güvenliğini tamamlayıcı nitelikteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.

Böylece o güne kadar yasal olmayan biçimde etkinlik göstermeye çalışan özel güvenlik şirketleri sistemin içine çekilmeye çalışılmıştır.

5188 sayılı yasa ile toplumun ve bireylerin güvenliğini koruma görevi kısmen özelleştirilmiştir.

Yasadan önce, özel güvenlik hizmetlerinin tümü sadece güvenliği sağlanacak kurum içerisinde verilebilmesine rağmen, uygulamada yasal olmayan bir biçimde özel güvenlik hizmeti veren çok sayıda şirketin kurulduğu bilinmektedir.

Bu yasa çıkarıldıktan sonraki süreçte, özel güvenlik hizmeti üreten pek çok özel güvenlik şirketi kurulmuş, uluslararası güvenlik şirketleri de bu alana yatırım yapmaya başlamıştır.

Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde de güvenlik ve özel güvenlik alanlarını düzenleyen bazı direktifler, bu kapsamda ulusal mevzuata uyarlanmıştır.

Son yıllarda hem yasal yapının uygun hale gelmesi ile, hem de uluslararası gelişmeler sayesinde Türkiye’de özel güvenlik hizmetleri hızla yaygınlaşmıştır.

Yıllar içinde sektördeki çalışan sayısı önemli ölçüde artmıştır. İçişleri Bakanlığı verilerine göre 2011 yılında 147 bin 474 olan aktif çalışan özel güvenlik sayısı Temmuz 2017’de yüzde 92 artarak 284 bin 399’a ulaşmıştır.

Yıllara Göre Özel Güvenlik Görevlisi Sayıları (Sayılar Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 09 Ağustos 2017 tarihli yazısından alınmıştır.), 

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017 (Temmuz)

147.474

167.088

199.707

233.457

243.321

255.967

284.399

Özel güvenlik görevlisi sayısı 2016’da 255.967 olmakla birlikte Temmuz 2017 esas alındığında ülke genelinde özel güvenlik kartı bulunan kişi sayısının 624 bin 99’u silahlı, 368 bin 622’si de silahsız olmak üzere 992 bin 721’e ulaştığı göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu gelişmeler sektörün gelecekte de büyümeye devam edeceğini göstermektedir.

Giderek artan sayıda çalışanın bulunduğu ve sağlık güvenlik sorunlarının yaygın olduğu bir sektörde önlem alınmaz ise nasıl bir sağlık ve güvenlik sorunu yaşanacağı açıktır.

Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Saat